Bütün gıda maddeleri uygun olmayan sıcaklıklardan etkilenmektedir. Bu nedenle gıda maddelerinin bulunduğu, konulduğu veya saklandığı ortamların sıcaklık ve nem değerleri ölçülmeli ve uygun koşullar sağlanmalıdır. Bugün sıcaklık ve nem değerlerini ölçen, kaydeden ve geçmişe dönük bu değerleri saklayan sıcaklık ve nem kayıt cihazları bulunmaktadır. Bunlar kullanılacak ortama uygun şekilde farklı hassasiyette ve farklı kapasitede üretilmektedir.
Nem ve sıcaklık, gıda ürünlerinde kaliteyi belirleyen en önemli faktörlerdir. Nem, kurutularak işlenen ve paketlenen gıda maddelerinin hem işleme öncesinde hem de işlendikten sonra raf ömürlerini ve saklanma koşullarını belirlemede dikkate alınan bir kriterdir. Gıdaların raf ömrü, uygun saklama koşullarında tutulduğunda, gıdanın kimyasal ve fiziksel özelliklerinin, besin değerlerinin ve kalitesinin bozulmayacağı süredir. Gıdaların saklanırken tutulduğu ortamın sıcaklık, nem, ışık ve oksijen gibi özellikleri, gıdanın kalitesini düşürebilir. Gıda laboratuvarlarında yapılan nem ölçümü, üretici firmanın standartlara uygun üretim yaptığını kontrol etmek açısından önemlidir.
Gıdalarda bulunabilecek en yüksek nem değerine, çeşitli yasal düzenlemeler ve standartlar ile sınır getirilmiştir. Gıdalarda su miktarı belli bir seviyenin üzerine çıktığında mikroorganizmalar üremeye başlar. Tahıllarda nem oranı yükseldikçe küflenme, filizlenme, zararlı böcekler, toksinler ve istenmeyen durumlar ortaya çıkar. Gıda işletmelerinde konsantrasyon ve kıvam kontrolü yapmanın en basit şekli nem miktarının bilinmesidir.
Ortamların Nem ve Sıcaklık Kontrolü Nasıl Yapılır?
Gıda maddelerinin iç sıcaklıkları da bulundukları ortam koşullarından etkilenirler. Ancak uygun ortamlarda bu etkilenme fazla değildir ve gıda maddelerinin bozulmasına neden olmaz. Ancak uygun sıcaklık değerlerinin üzerine çıkıldığı zaman gıda maddeler değişime uğrar ve bozulmaya başlar. Bu yüzden sadece ortam sıcaklığı değil, gıdanın kendi iç sıcaklığı da ölçülmelidir. Birçok sıcaklık ölçüm cihazları, daldırma veya batırma uçları kullanılarak gıdanın iç sıcaklığını ölçmektedir. Aynı zamanda cihaz üzerinde bulunan infrared gözler ile gıdaya dokunmadan yüzey sıcaklığı da ölçülebilmektedir.
Bu arada gıdaların bulunduğu ortamdaki nemin ölçülmesi de ayrıca önemlidir. Nem ölçer cihazlar, havanın ve çevre koşullarının nem ölçümü için kullanılmaktadır. Bazı cihazlar hem sıcaklık hem de nem ölçen kombine cihazlardır. Gıda üretim tesislerinde ve gıda saklanan alanlarda DIN gereksinimlerine göre belli bir nem oranı dikkate alınmalı ve sık aralıklarla ölçüm yapılmalıdır.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından çıkarılan Gıda Hijyen Yönetmeliği’nin hedefi, gıda güveniliği açısından tüketicilerin korunmasını sağlamak ve işletmelerin gıdanın üretiminden tüketicilere ulaşmasına kadar gıda temizlik ve hijyenine yönelik uyması gereken kriterleri açıklamaktır. Buna göre gıda ile ilgili herhangi bir üretim yapan bütün işletmelerde, gıdaların bulunduğu ortamların ve gıdaların kendi iç sıcaklarının ve nem değerlerinin ölçümlerini yapacak cihazların bulunması gerekmektedir.
Test ve muayene hizmetleri veren kuruluşlar aynı zamanda, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak ve tarafsız bir yaklaşım ile hijyen ve sanitasyon muayeneleri yapmaktadır. Bu kuruluşlar, TS EN ISO/IEC 17020 Çeşitli Tipteki Muayene Kuruluşların Çalıştırılmaları İçin Genel Kriterler standardı esasları gereğince akredite olan kuruluşlardır ve faaliyetlerini bu akreditasyon kapsamında gerçekleştirmektedir.
Yapılan test ve muayene çalışmalarında Gıda Hijyen Yönetmeliği esaslarına ve 2003 yılında yayınlanan TS 13027 Gıda Üretim Yerlerinde Hijyen ve Sanitasyon - Genel Kuralları standardına uygun hareket edilmektedir.
Kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş., de aynı şekilde ulusal ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarından aldığı yetkiye dayanarak faaliyet sürdürmektedir. Yetkin bir yönetici ve çalışan kadrosu ve güçlü bir altyapı ile birlikte, işletmelere nem ve sıcaklık kontrol hizmetlerini vermektedir.