ISO 45001 İşçiSağlığıveİşGüvenliğiYönetimSistemi

ISO 45001 İşçi Sağlığı Yönetim Sistemi

Uluslararası onaylı ve akredite;
ISO 45001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi Belgelendirme ve Sertifikasyon Hizmetleri

ISO 45001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi

İşyerlerinde işin yapılması ve yürütülmesi ile ilgili olarak ortaya çıkacak tehlikelerden ve sağlığa zarar verecek durumlardan çalışanları korumak ve daha iyi bir çalışma ortamı yaratmak amacı ile yapılan bilimsel ve sistemli çalışmalara iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları denmektedir. Bu tanımdan yola çıkarak iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için yapılan çalışmaların hedefinin, çalışanları iş kazalarından ve meslek hastalıklarından korumak olduğu söylenebilir.

İş sağlığı ve güvenliği çalışmaları şu amaçlarla yapılmaktadır:

      Çalışanlar için sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı yaratmak

      Çalışanları bulundukları ortamdan kaynaklanan sağlık ve güvenlik risklerine karşı korumak

      Çalışanlar için güvenlik refahını sağlamak ve bunu sürekli iyileştirmek

      Firmada üretimin sürekliliğini sağlamak

      Firmanın verimliliğini arttırmak

İstatistiklere bakılırsa ülkemiz iş kazaları bakımından pek de içacı durumda değildir. Ortalama hergün dört kişi iş kazaları yüzünden yaşamını kaybediyor. Her yıl sakat kalan kişi sayısı 15 binin üzerinde. Her yıl ortalama 140 bin çalışan iş kazası geçiriyor.

Meydana gelen iş kazaları ağırlıklı olarak inşaat, madencilik ve metal sektöründe yaşanmaktadır.

İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanabilmesi için, işyerinde kullanılan makinelerin ve çalışma yöntemlerinin güvenli ve sağlığa zararsız olması gerekmektedir. İşyerinde kullanılan biyolojik veya kimyasal maddelerden korunmak için uygun koruyucu önlemlerin alınması gerekmektedir. Çalışanların beceri ve yetenekleri dikkate alınarak gerekli eğitimlerin verilmesi gerekmektedir. Yapılan işin, iş ile ilgili uygulamaların ve alınmış önlemlerin ne şekilde uygulandığının izlenmesi gerekmektedir. İşyerinin büyüklüğüne ve faaliyetlerine uygun şekilde mutlaka gerekli önlemlerin alınmış olması gerekmektedir. Yapılan işin niteliğine uygun şekilde çalışanlara tehlikelere karşı koruyucu giysilerin ve techizatın verilmiş olması gerekmektedir. Aşırı derecede zihinsel ve fiziksel yorgunluğu giderecek önlemlerin alınmış olması gerekmektedir. Olası kazalara karşı müdahale yöntemlerinin çalışanlar tarafından bilinmesi gerekmektedir. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında bilimsel ve teknik bilgilerin el altında tutulması gerekmektedir.

Yine istatistiklere bakılırsa, iş kazalarının yüzde 78’i insan faktörüne dayanan güvensiz hareketlerden, yüzde 20’si ise işyeri ortamından kaynaklanan güvensiz durumlardan kaynaklanmaktadır.

İş kazalarının nedenlerine bakılırsa bu kazaların bir kısmı çalışanların kendi davranışları yüzünden, bir kısmı işin hazırlanması ve organizasyon eksikliğinden, bir kısmı acele davranmaktan, bir kısmı da çalışanlarda iş güvenliği bilincinin olmamasından kaynaklanmaktadır.

Uluslararası Çalışma Örgütü’ne göre iş kazaları, önceden bilinmeyen ve kontrol altına alınmamış olan, çalışanlara ve çevreye zarar verecek nitelikteki olaylardır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ise iş kazaları, önceden planlanmamış, çoğu kişisel yaralanmalara, makinelerin ve araç gereçlerin zarara uğramasına, üretimin bir süre durmasına yol açan olaylardır.

İş sağlığı açısından bir diğer önemli konu da meslek hastalıklarıdır. Meslek hastalıkları, çalıştırılan işin niteliğine bağlı olarak, çalışanların uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık ya da ruhsal rahatsızlık durumlarıdır. Meslek hastalıklarına fiziksel, kimyasal, biyolojik ve psikolojik birçok faktör neden olabilir.

OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi

Mal veya hizmet üreten firmalar, genel stratejileri ile uyumlu ve sistematik bir şekilde iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerini ele almak ve sürekli iyileştirmek zorundadırlar. OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi standardı bu yöndeki çalışmaların sağlıklı yürütülmesi açısından önemli bir araçtır. Ülkemizde ne yazık ki işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik çabalar genelde kişisel koruyucuların kullanımını olarak ele alınmıştır. Ayrıca bu çabalar sadece yapılması gerekli bir iş olarak görülmüş ve gerçekten çalışan sağlığı ve iş güvenliği hedef alınmamıştır. Dünyada da yakın zamana kadar böyle algılanmıştır. Ancak 1996 yılında Britanya Standartları Enstitüsü bu yönde ciddi adımlar atmış ve BS 8800 Mesleki Sağlık ve Güvenlik Yönetim Sistem Rehberi’ni yayınlamıştır. Bu çalışma herhangi bir belgelendirme çalışmasını esas almamakta sadece sağlık ve güvenlik konularında kılavuz niteliği taşımaktadır. Bu ilk uygulamadan sonra başka ülkelerde de benzer şekilde, içerikleri ve uygulama şekilleri birbirlerinden faklı olan ancak BS 8800 standardını esas alan yeni işçi sağlığı ve iş güvenliği standartları yayınlanmıştır. Bu farklılaşmayı ortadan kaldırmak üzere Britanya Standartları Enstitüsü, 1999 yılında yeni bir çalışma başlatmış ve OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi standardını hazırlamıştır. Bu şekilde uluslararası anlamda kabul görecek bir sağlık ve güvenlik standardı ortaya çıkmıştır. Ancak unutmamak gerekir ki OHSAS 18001 standardı uluslararası alanda kabul görmüştür ama bir ISO standardı değildir.

OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi standardının temel prensipleri şunlardır:

  • Üst yönetim tarafından onaylanmış bir iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi politikası bulunmalıdır.
  • Tehlikelerin ortaya konması, risklerin tespit edilmesi ve gerekli önlemlerinin alınmasına yönelik kapsamlı bir planlama çalışması yapılmış olmalıdır.
  • Tespit edilen ve olması nuhtemel riskler ile ilgili uygulama ve faaliyetler tanımlanmış ve acil durum planları yapılmış olmalıdır.
  • Sistem performansı düzenli olarak izlenmeli ve ölçülmeli, gerektiği zaman düzeltici ve önleyici faaliyetler yapılmalıdır.
  • Risk değerlendirmeleri yapılmış olmalı ve sistem belli aralıklarla iç denetime tabi tutulmalıdır.
  • Firmanın üst yönetimi, sistemi belli aralıklarla gözden geçirmelidir.

OHSAS 18001 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetim Sistemi ile, çalışanlar, yöneticiler ve denetim görevlilerinin yetki ve sorumlulukları açık hale getirilmekte ve her seviyeden çalışanın katılımı sağlanmaktadır.

Kısaca OHSAS 18001 standardının temel hedefi, işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili yasal düzenlemelerin ışığı altında, firmadaki söz konusu riskleri ortadan kaldırmak veya bu riskleri en düşük seviyeye indirmek, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak ve bu ortamın sürdürülebilir olmasını sağlamaktır. Yani OHSAS 18001 standardının üç temel hedefi bulunmaktadır:

  • Çalışanları korumak: Birinci hedef, çalışanları işyerinin olumsuz etkilerinden korumak ve rahat ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamaktır.
  • Üretim güvenliğini sağlamak: İkinci hedef, meslek hastalıkları ve iş kazaları yüzünden ortaya çıkacak emek, zaman ve maddi kayıpları en düşük seviyeye indirmek ve bu şekilde iş veriminde artış sağlamaktır.
  • Firma güvenliğini sağlamak: Üçüncü hedef, çalışma ortamında alınacak önlemlerle, firmayı tehlikeye sokacak yangın, patlama veya makine arızaları gibi durumların önüne geçmektir.

ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Nedir?

İş sağlığı ve güvenliği konusunda yasa koyucular ve özel kuruluşlar ne yazık ki, yukarıda da açıklandığı şekilde, bugüne kadar ciddiyetle konunun üzerine gitmemişlerdir.

Uluslararası Standartlar Organizasyonu’nun da, işçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması için standart geliştirme konusunda bugüne kadar yetersiz kaldığı bir gerçektir. Nitekim 1999 yılında çıkarılan OHSAS 18001 standardı bu anlamda önemli bir boşluğu doldurmuştur. Ancak kalite ve çevre koşulları konusunda insanların ve kuruluşların farkındalığı gittikçe artmaktadır. İnsanlar artık sadece kaliteli ürün veya hizmet aramamakta, bunun yanında üretim yapan firmaların sosyal sorumlulukları ile de ilgilenmektedir. Bu doğrultuda insanlar, firmaların işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili yasal düzenlemelere uyup uymadıklarını, güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı kurup kurmadıklarını ve bu çalışma ortamını sürekli iyileştirip iyileştirmediklerini de sorgulamaktadırlar.

Bu yüzden bu alandaki eksikliği tamamlamak amacı ile Uluslararası Standartlar Organizasyonu, ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi standardını hazırlamak üzere kollarını sıvamıştır. Bu yeni standart, bugün bütün dünyada kabul görmüş olan BS OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi standardının yerini alacaktır.

İlk taslak çalışması bu yılın Şubat ayında yayınlanmış olan ISO 45001 standardına ilk oylama sırasında bazı öneri ve istekler gelmiş ve taslak onaylanmamıştır. Yeniden ele alınan taslağın ikinci versiyonu ise ikinci oylamada kabul edilmiştir. Standardın son şeklinin bu yılın Aralık ayında ya da 2017 yılının Ocak ayında yayınlanması tahmin ediliyor. ISO 45001 standardının uygulamaya geçmesi ise büyük bir ihtimalle 2017 yılının ikinci yarısında olacak.

ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi standardı hazırlanırken, 2015 yılında revize edilen ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi standardı ve ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi standardı ile uyumlu olmasına dikkat edilmiştir. Bu şekilde ISO 45001 standardı, Annex SL olarak adlandırılan ve kalite sistemlerinin çatısını oluşturan yeni yapıya uygun şekilde on maddeden oluşmaktadır.

ISO 45001 standardı yayınlandıktan sonra, bugün geçerli olan OHSAS 18001 standardı bir süre daha geçerli olacaktır.

ISO 45001 Standardı ne Getirmektedir?

ISO 45001 standardı, firmalara uluslararası kabul görmüş bir işçi sağlığı ve iş güvenliği standardı getirmektedir. Bu standart risk yönetimi, resmi ve sistematik analizler, yasal düzenlemelere uygunluk, daha güvenli iş uygulamalarının teşvik edilmesi ve işçi sağlığı ve iş güvenliği performansının değerlendirmesi için gerekli koşulları sağlamaktadır. Bu sistematik yaklaşım ile üretimin durması ve can ve mal kayıplarının, zaman, emek ve maddi kayıpların en düşük seveiyeye çekilmesi sağlanacaktır.

ISO 45001 standardının hazırlanmasında sadece Uluslararası Standartlar Organizasyonu’nun Teknik Komitesi değil, uluslararası ihtiyaç ve gerekliliklerle uyum sağlayabilmek için, Uluslararası Çalışma Örgütü dahil elliden fazla ülke ve kuruluş sorumluluk almıştır. Bu sayede dünyanın her yerinde ve her sektörden firma tarafından kullanılabilecek bir standart geliştirilmiştir. ISO 45001, bugünkü koşullarda işçi sağlığı ve iş güvenliği konularının ötesini öngörebilen ve toplumun beklentilerini dikkate alan bütün firmalar tarafından uygulanabilir.

ISO 45001 standardının firmalarda kurulması ve uygulanması ile çalışanlar olumsuz durumlara karşı hazırlıklı olacak, firmanın işçi sağlığı ve iş güvenliği performansı takip edilecek, izleme sonuçlarına göre iyileştirme çalışmaları yapılacak, firma faaliyetleri denetlenecek, gözden geçirilecek ve raporlanacaktır. Çalışanlar için bu standardın uygulanıyor olması önemli bir güven faktörüdür ve çalışanlar bu şekilde sistemin bir parçası olacaklardır.

ISO 45001 Standardının Firmalara Yararı Ne Olacak?

Herşeyden önce bir takım önlemler zamanında alınmış olacağı için, firmayı ve çalışanları tehlikeye atacak patlama, yangın, makine arızaları ve benzeri olayların meydana gelmesi önlenmiş olacaktır. Bu çerçevede ortaya çıkması muhtemel meslek hastalıkları ve iş kazaları da önlenmiş olacaktır.

İşletmeler açısından meslek hastalıkları ve iş kazaları ciddi üretim ve iş gücü kayıplarına neden olmaktadır. Bunların ortadan kaldırılması veya en düşük seviyeye çekilmesi firmalara ciddi bir tasarruf sağlayacaktır. Firmaların maliyetleri düşecek ve verimlilikleri artacaktır.

ISO 45001 standardını uygulayan firmalar bu arada ilgili yasal düzenlemelere de uyum sağlamış olacakları için, bu yüzden herhangi bir yaptırım ile karşılaşmayacaklardır.

Bu arada firmalar, faaliyet gösterdikleri sektörde bulunan rakiplerine karşı üstünlük kazanacaklar ve müşterileri karşısında duyarlı ve sorumlu bir firma imajı yaratmış olacaklardır.

Kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş., ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi belgelendirme çalışmalarını, ulusal ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarından aldığı yetkiye dayanarak gerçekleştirmektedir.

 

 



ISO 45001 Belgesi Almak İstermisiniz