ISO 3834 Kaynaklı İmalat Yeterlilik Yönetim Sistemi standardı, Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından, kaynaklı imalat yapan işletmelerin, metallerdeki eritme kaynağı yöntemi esas alınarak uygun kalite koşullarını belirlemek amacıyla hazırlanmış bir sistem standardıdır. Üretim sektöründe uygulanan bu standart, kaynak ve kaynak ile ilgili işlemler yapılırken etkilenmek ihtimali bulunan ürünlerin kalite koşullarını tespit etmektedir. İşletmelerde üretim faaliyetlerinin önemli bir kısmınında kaynak kullanılmaktadır.
ISO 3834 Kaynaklı İmalat Yeterlilik Yönetim Sistemi standardı aslında bir kalite standardıdır ve üretim sırasında kullanılan kaynak işlemlerinin de kaliteli olmasını sağlamaktadır.
ISO 3834 standardı, Türk Standartları Enstitüsü tarafından yürürlüğe konulan bir dizi standarttan meydana gelmektedir. Bu standartlar şunlardır:
- TS EN ISO 3834-1 - Metalik malzemelerin ergitme kaynağı için kalite şartları - Bölüm 1: Uygun kalite şartları seviyesinin seçimi için kriterler
- TS EN ISO 3834-2 - Metalik malzemelerin ergitme kaynağı için kalite şartları - Bölüm 2: Kapsamlı kalite şartları
- TS EN ISO 3834-3 - Metalik malzemelerin ergitme kaynağı için kalite şartları - Bölüm 3: Standard kalite şartları
- TS EN ISO 3834-4 - Metalik malzemelerin ergitme kaynağı için kalite şartları - Bölüm 4: Temel kalite şartları
- TS EN ISO 3834-5 - Metalik malzemelerin ergitme kaynağı için kalite şartları - Bölüm 5: ISO 3834-2, ISO 3834-3 veya ISO 3834-4 standartlarının kalite şartlarına uygunluğunun teyidi için gerekli dokümanlar
ISO 3834 standartları hem işletmelerin kapalı tesislerinde hem de açık şantiye alanlarında gerçekleştirilen kaynak işlemleri için kapsamlı kalite koşullarını kapsamaktadır.
TS EN ISO 15085 Demiryolu Araçları ve Bileşenleri Yönetim Sistemi Standardı Nedir?
Yukarıda açıklanan ISO 3834 standart dizisi yanında, bir de Avrupa Birliği tarafından çıkarılan 94/25/EC Direktifi esas alınarak hazırlanan TS EN ISO 15085 standardı bulunmaktadır.
TS EN ISO 15085 standardı, demiryolu araçları ve parçalarının üretim ve onarımında kullanılan metal malzemelerin kaynak işlemleri için hazırlanmıştır. Demiryolu araçları ve parçalarının kaynakları için gerekli olan koşulları içermektedir. Aynı zamanda demiryolu imalatçı firmalarının uluslararası pazarlarda rekabet edebilmesi için önemli bir standarttır.
Tamamen demiryolu sektörüne yönelik olarak tasarlanan EN ISO 15085 standardı, Almanya’da uygulanan DIN 6700 standart serisinin yerini almıştır. 2007 yılında Avrupa Standartlar Komitesi tarafından yayınlanan, demiryolu araçları, parçaları ve alt montajların kaynaklı imalatını yapan imalatçı firmalar içindir. Sacede Avrupa Birliği ülkeleri değil ülkemiz dahil bütün dünya ülkelerinde demiryolu araçları ve parçalarını sağlayan üretici firmalar için zorunlu bir standarttır.
TS EN ISO 15085 standardı sayesinde işletmede, kaynak yöntemlerine ve işlemlerine uygun süreçler hazırlanmış olmakta ve uygulanmaktadır. Faaliyetler belirlenen prosedürler, iş tanımları, iş akışları ve görev tanımlarına uygun şekilde gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde olası riskler zamanında farkedilmekte, tehlikelere zamanında müdahale edilmekte ve beklenmeyen durumlarda zamanında önlem alınmış olmaktadır.
TS EN ISO 15085 Standardının Önemi
Demiryolu taşımacılığının önemi son yıllarda ülkemizde de gittikçe artmaktadır. Bu gelişmeye bağlı olarak demiryolu araçları ve bunların bileşenlerinin üretiminde de büyük bir artış izlenmektedir. Talep yükseldikçe bu alanda faaliyet gösteren firmaların sayısı da her geçen gün artmaktadır. Bu gelişme karşısında, üretim süreçlerinin ve ürünlerin kontrol altına alınması ihtiyacı doğmuştur.
Demiryolu araçlarının ve bileşenlerinin güvenilirliğinin sağlanmasında en önemli nokta ise üretici firmaların yeterliliğinin değerlendirilmesi ve bunun denetlenmesidir.
Demiryolu araçlarının üretiminde en fazla kullanılan teknik kaynak tekniğidir. Bunun yanında yine bir birleştirme tekniği olan yapıştırma tekniği de üretimde ağırlıklı olarak kullanılmaktadır.
Kaynak tekniği ile ilgili olarak TS EN ISO 15085 standardı, demiryolu araçlarının ve bileşenlerinin üretiminin her aşamasını kapsamaktadır. Ancak yapıştırma tekniği için uygulanan herhangi bir standart henüz yoktur. Ancak, bu konuda Almanya’da uygulanan DIN 6701 standardının Avrupa standardına dönüştürülmesi yönünde çalışmalar devam etmektedir.
TS EN ISO 15085 Standardının Belgelendirilmesi
ISO 15085 standardı da, Türk Standartları Enstitüsü tarafından yürürlüğe konulan bir dizi standarttan oluşmaktadır. Bu standartlar şunlardır:
- TS EN 15085-1 Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynağı - Bölüm 1: Genel
- TS EN 15085-2 Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynağı - Bölüm 2: Kaynak İmalatçılarının Kalite Özellikleri ve Belgelendirilmesi
- TS EN 15085-3 Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynağı - Bölüm 3: Tasarım Özellikleri
- TS EN 15085-4 Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynağı - Bölüm 4: İmalat Özellikleri
- TS EN 15085-5 Demiryolu Uygulamaları - Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynağı - Bölüm 5: Muayene, Deneyler ve Dokümantasyon
Belgelendirme çalışmaları TS EN 15085-2 standardına göre yapılmaktadır.
Demiryolu araçlarının, bunların parçalarının ve bu araçlarla ilgili hizmetlerin Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edilebilmesi için, firmaların uluslararası geçerliliği olacak şekilde belgelendirilmiş olması gerekmektedir.
Yukarıda, kaynaklı üretim yapan işletmelerin ihtiyaçları için tasarlanmış olan ve ürün kalitesinin güvence altına alınmasını hedefleyen bir kalite yönetim sistemi olan TS EN ISO 3834 standardından bahsedilmişti. TE EN 15082 standardı sektör bazında kullanılan bir belgelendirme sistemidir ve firmanın ISO 3834 standardını uygulamasını zorunlu tutmaktadır.
ISO 15085 Belgesi’ne sahip olan firmalar, yapacakları kaynaklı üretimler için denetimlerin daha üretimin tasarım aşamasında başladığını ve ana ve sarf malzemelerinin seçiminde, kaynak personelinin eğitilmesinde, kaynakçıların belgelerinin alınmasında, kaynak yöntemlerinin tespit edilmesinde, kaynaklı üretimin yapılmasında ve tahribatlı veya tahribatsız test yöntemleri kullanılarak ürün kalitesinin kontrol edilmesinde standarda uygun hareket edildiğini kanıtlamış olmaktadır.
TS EN 15085-2 standardına göre belgelendirme çalışmaları yapılırken, standartta tanımlanan sertifika düzeylerine uygun şekilde hareket edilmektedir. EN 15085-2 standardında, sertifikalandırma düzeyleri dört grup olarak belirlenmiştir. Bu sertifika düzeyleri (CL, Certification Levels) kaynaklı birleştirmelerin ve alt grup ile ilgili kaynak performans sınıfına (CP) bağlıdır. TS EN 15085-2 Belgesi almak için bir belgelendirme kuruluşuna başvurulmadan önce, stadartta açıklanan sertifikasyon düzeyinin belirlenmiş olması gerekmektedir.
Standartta sertifika düzeyleri şu şekilde belirlenmiştir:
- CL 1: Kaynak birleştirmelerinde kaynak performans sınıfı A’dan D’ye kadar olan demiryolu araçları ve onların kaynaklı parçalarını üreten firmalara uygulanır. Bu sertifika düzey, tasarım, satın alma ve satış ya da satın alma ve montaj faaliyetlerini içine alır.
- CL 2: Kaynak birleştirmelerinde kaynak performans sınıfı C2’den D’ye kadar olan demiryolu araçlarının kaynaklı parçalarını üreten firmalara uygulanır.
- CL 3: Kaynak birleştirmelerinde kaynak performans sınıfı D olan demiryolu araçlarının kaynaklı parçalarını üreten firmalara uygulanır.
- CL 4: Demiryolu araçlarının tasarımını yapan, satın alan veya satan firmaları kapsar.
TS EN 15085 Standardında Kaynakçı Gereklilikleri
TS EN 15085 Demiryolu Araçları ve Bileşenleri Yönetim Sistemi standardı diğer Avrupa standartlarında olduğu gibi, üretimde ve denetimde çalışacak personelin niteliklerini de tespit etmektedir. Kaynaklı üretim faaliyetinin koordinasyonunda görev yapacak kaynak koordinatörlerinin, kaynak teknikerlerinin, kaynakçıların, operatörlerin ve kaynak işlemlerinin kontrolünü yapan çalışanların belli bir bilgi ve eğitim seviyesinde olmaları ve bu durumlarının belgelenmiş olması gerekmektedir.
Kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş., TS EN ISO 15085 Demiryolu Araçları ve Bileşenleri Yönetim Sistemi belgelendirme çalışmalarını, ulusal ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarından aldığı yetkiye dayanarak gerçekleştirmektedir.