Gıdaların temizlik ve hijyenini sağlamak için sadece hammaddenin temizliği, çalışan personelin ve kullanılan malzeme, alet ve ekipmanların temizliği yeterli olmamaktadır. Gıdaların üretildiği, saklandığı, depolandığı, taşındığı ve satışa sunulduğu ortamların hava koşulları da çok önemli bir faktördür.
Havanın içinde, canlıların nefes alması için gerekli maddeler bulunmaktadır. Ancak aynı zamanda havada, irili ufaklı parçacıklar şeklinde yabancı maddeler ve mikroorganizmalar da bulunmaktadır. Hava içinde serbest halde bulunan ya da maddelere tutunan bu mikroorganizmalar, çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir. Bu açıdan havadan bulaşacak mikrobiyal tehlikeler, gıda işletmesi, üretilen gıdalar, tesite çalışanlar ve tüketiciler için risk oluşturmaktadır. Bu mikroorganizmaların yoğunluğuna ve çeşitlerine bağlı olarak, gıdalarda bozulmalar ve gıda zehirlenmeleri olabilir. Bu yüzden özellikle gıda üreten işletmelerde ve depolama alanlarında ortam havasının kontrol edilmesi çok önemlidir.
Bu alanlara dışarıdan hava girişi kontrol edilebilir ve içeriye temiz hava girişi sağlanabilir. Bu arada içerideki havada uygun cihazlar kullanarak mikrobiyolojik ölçümler yapılmaktadır. Havada en fazla rastlanan mikroorganizmalar bakteriler ve mantarlardır. Havada asılı bulunan bakterilerin gıdalara bulaşması ile gıdalar bozulmakta ya da bu havayı soluyan kişilerde çeşitli solunum yolu rahatsızlıkları ortaya çıkmaktadır. Havanın mikrobiyal yükünü ölçmek için kullanılan birçok sistem bulunmaktadır.
Hava Hijyen Muayenesi Nasıl Yapılır?
2011 yılında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yayınlanan Gıda Hijyen Yönetmeliği’nin çıkarılma amacı, gıda güveniliği açısından tüketicilerin korunmasını sağlamak ve işletmelerin gıdanın üretiminden tüketicilere ulaşmasına kadar gıda temizlik ve hijyenine yönelik uyması gereken genel kuralları açıklamaktır.
Bu çerçevede yönetmelik esalarına göre gıda üreten işletmelerde uygun ve yeterli doğal veya mekanik havalandırma sistemlerinin kurulması gerekmektedir. Ayrıca bulaşıkların bulunduğu alandan temiz alana mekanik hava akımının önlenmesi gerekmektedir. Kurulacak havalandırma sistemlerinin, filtre temizliği için veya değiştirilmesi gereken parçalara kolayca ulaşılabilmesi için uygun bir konumda yerleştirilmesi gerekmektedir.
Bugün test ve muayene hizmeti veren kuruluşların birçoğu, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak ve tarafsız bir yaklaşım ile hijyen ve sanitasyon muayeneleri yapmaktadır. Bu kuruluşlar, TS EN ISO/IEC 17020 Çeşitli Tipteki Muayene Kuruluşların Çalıştırılmaları İçin Genel Kriterler standardı esasları gereğince akredite olan kuruluşlardır ve faaliyetlerini bu akreditasyon kapsamında gerçekleştirmektedir.
Yapılan test ve muayene çalışmalarında Gıda Hijyen Yönetmeliği esaslarına ve 2003 yılında yayınlanan TS 13027 Gıda Üretim Yerlerinde Hijyen ve Sanitasyon - Genel Kuralları standardına uygun hareket edilmektedir.
İşletmelerde sıcaklığın çok fazla yükselmesini önlemek, buharın yoğunlaşmasına mani olmak, toz oluşumunu engellemek ve kirlenmiş havayı değiştirmek için mekanik ya da doğal havalandırma sistemleri kurulmalıdır. Bu havalandırma sistemlerinin açıklıkları üzerinde bir ızgara veya aşınmayan malzemelerden yapılmış bir koruyucu düzenek bulunmalıdır. Ayrıca ızgara veya koruyucu düzenekler kolay temizlenmesi için basitçe sökülebilir ve takılabilir özellikte olmalıdır.
Üretim yerleri, havadaki zararlı canlılar, toz ve duman gibi çevresel kirleticilerin içeri girmesini önleyecek şekilde tesis edilmelidir. Doğal havalandırma noktaları olan pencereler ve benzeri açık yerler, kirlenmeye olanak tanımayan malzemelerden yapılmış olmalıdır. Bunun yanında pencereler, ince gözenekli, kolayca sökülüp takılabilir, kolay temizlenebilir ve sürekli bakım yapılabilecek özellikte tel ile kaplanmalıdır. Pencere eşikleri hiçbir şekilde raf olarak kullanılmamalıdır.
Kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş., de aynı şekilde ulusal ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarından aldığı yetkiye dayanarak faaliyet sürdürmektedir. Yetkin bir yönetici ve çalışan kadrosu ve güçlü bir altyapı ile birlikte, işletmelere hava hijyeni muayene hizmetlerini vermektedir.