Bugün tehlikeli maddeler birçok sektörde kullanılmaktadır ve gelişen ulaştırma faaliyetlerine bağlı olarak tehlikeli maddelerin taşınma ihtiyacı da aynı oranda artmaktadır. Bu durum canlılar ve çevre koşulları bakımından onarılmaz etkiler bırakan büyük kazalara ve çevre kirliliklerine neden olmaktadır. Bir yandan da sanayi tesislerinde ortaya çıkan atıklar da yeniden değerlendirilmek, imha edilmek veya depolanmak amacı ile taşınmak zorundadır. Bu işin sorumluğunu duyan ülkeler tehlikeli maddelerin taşınmasına yönelik bir takım yasal düzenlemeler yayınlamışlardır. Bu düzenlemeler ile sadece karayolu değil, demir, deniz ve havayolu ulaşım şekillerinde de uyulması gerekli yöntem ve esaslar tespit edilmiştir. Ancak istatistiklere göre tehlikeli madde taşımacılığında kara yollarının oranı yüzde 50’ye yakındır.
Tehlikeli maddelerin taşınmasında ortaya çıkma ihtimali olan tehlikeleri önlemek amacı ile sadece ülkeler değil büyük kuruluşlar da çaba göstermektedir. Bu çervedede çok geniş kapsamlı kurallar konulmuştur. Bu kurallar, insan sağlığını ve çevreyi (hayvanları, bitkileri, toprakları, su kaynaklarını) korumaya yöneliktir.
Tehlikeli maddeler demek, kendi özelliklerinden, yapısından veya durumlarından dolayı taşıma sırasında insan sağlığı ve çevre koşulları açısından tehlike yaratan maddeler demektir.
Olası tehlikelerin önünde geçmek amacı ile 1957 yılında ADR Sösleşmesi düzenlenmiştir (Tehlikeli Maddelerin Karayolu İle Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması). Bu sözleşme ile, karayolu ile uluslararası taşımacılıkta güvenliğin arttırılması hedeflenmiştir. Bütün Avrupa Birliği ülkeleri ve birliğe üye olmak isteyen ülkeler bu sözleşmeye uymak zorundadır (AB Direktif 94/55). Ülkemizde de Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmasına İlişkin Yönetmelik 2009 yıl başında yürürlüğe girmiştir.
Tehlikeli maddelerin taşınmasında kullanılan kara tankerlerinin güvenli çalışmaları için, düzenli kontrol ve muayenelerinin yaptırılması gerekmektedir.
Kara Tankerlerinin Kontrol ve Muayene Esasları
Tehlikeli maddelerin taşınmasına yönelik olarak yukarıda sözü geçen yönetmelik dışında başka yasal düzenlemeler de bulunmaktadır. Örneğin,
- Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği
- Radyoaktif Maddelerin Güvenli Taşınması Yönetmeliği
- Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
- Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
- Karayolunda Tehlikeli Maddelerin Taşınması İçin Tasarlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile İlgili Tip Onayı Yönetmeliği
- TS 1445 Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) - Taşıma Kuralları
- TS 1449 LPG doldurma ve boşaltma kuralları - Emniyet gerekleri
- Tehlikeli Kimyasallar Yönetmeliği
Tehlikeli maddelerin yüklenmesi, taşınması ve boşaltılması sırasında ilgili yasal düzenlemelerin yerine getirilmesi yanında, özellikle kara tankerlerinin belli esaslara ve koşullara uymaları bir zorunluluktur. Tankere yüklenen maddelerin tankere uygun olması gerektiği kadar tankerin de bu yüke uygun olması gerekmektedir. Kara tankerlerinin elektrik aksamı çok özeldir. Bunun yanında tankerin çalışması sırasında ısınan aksamları, taşıdığı benzin gibi yanıcı sıvı maddelerin veya propan gibi yanıcı gazların tutuşmaması için özel olarak korunmuştur.
Kara tankerlerinin tehlike yaratmaması için mutlaka düzenli aralıklarla test ve muayenelerinin yapılması gerekmektedir. Kara tankerleri basınçlı kap ve tesisatlar grubuna girmektedir ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılan, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği esaslarına tabidir. Düzenli kontrol ve muayenelerinin, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı elektronik sisteminde kayıtlı olan, makine mühendisleri, makine teknikerleri veya yüksek teknikerler tarafından yapılması gerekmektedir. Ancak bu kişiler dışında yapılan kontroller geçerlidir ve düzenledikleri raporlar kabul görmektedir.
Çok sayıda test ve muayene kuruluşu gibi kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş. de kara tankerlerinin periyodik kontrol ve muayene hizmetlerini vermektedir. Kuruluşumuz, bu alanda yetkin bir yönetici ve çalışan kadrosuna ve güçlü bir altyapıya sahiptir.