Bir üretim sürecinde proses dendiği zaman, belli bir girdiyi, müşterilere sunulmak üzere belli bir çıktıya dönüştürmek amacı ile, birbirleriyle etkileşim içinde bulunan ekipmanlar, malzemeler, çalışanlar, yöntemler ve çevre unsurlarının bir toplamı anlaşılmaktadır. Prosesler için, tanımlanabilen, ölçülebilen, tekrarlanabilen ve birbirine bağlı değer yaratan faaliyetler dizisi tanımı da yapılabilir.
Bu tanımlardan hareketle proseslerin şu üç temel yönü şu şekilde açıklanabilir:
- Müşteriler için önem taşıyan ve değer yaratan faaliyetler.
- Fonksiyonel ve belli sınırlar içinde iş akışını sağlayan faaliyetler.
- Kontrol faaliyetleri.
Kalite Proseslerinin Unsurları
Kalite prosesleri açısından da durum farklı değildir. Kalite proseslerinin temel unsurları şu şekilde sayılabilir:
- Tedarikçiler. Bunlar bir prosesin girdilerinin tamamını veya bir kısmını sağlayan kişi veya kuruluşlardır. Tedarikçiler işletmenin içinden olabileceği gibi dışından da olabilir.
- Girdiler. Bir prosesin dönüşümü sağlamak için kullandığı unsurlardır. Bunlar hammadde, malzeme veya makina gibi fiziksel girdiler olabilir. Veya çalışanların eğitilmesi gibi destek girdiler olabilir. Ya da müşterilerin talep ve beklentileri gibi bilgi girdileri olabilir.
- Çıktılar: Bütün prosesler bir çıktı üretirler. Bu çıktılar, bir prosesin dönüşüm sağlayarak ortaya çıkardığı unsurlardır.
- Müşteriler: Proseslerin çıktıları müşteriler içindir.
- Proses performans ölçütleri. Bir prosesin müşterilerin ihtiyaç ve beklentilerini ne derece karşıladığını tespit etmeye yarayan göstergelerdir.
- Müşteri ihtiyaç ve beklentileri: Proseslerin çıktısı olan ürün ve hizmetlerin, müşteriler tarafından belirlenmiş veya tanımlanmış özellikleridir.
- Proses işlemleri. Bir proseste yer alan ve girdileri çıktılara dönüştüren faaliyetlerdir.
Prosesler, işletme içinde belli bir foksiyon içinde kalabileceği gibi, fonksiyonlar arası da olabilir. Kalite proseslerinin üç temel özelliği bulunmaktadır:
- Dönüştürme: Prosesler genel olarak girdileri daha değerli bir çıktıya dönüştürürler. Proses sonucunda ortaya somut bir ürün veya hizmet çıkmış olmaktadır. Eğer girdi veri ise, dönüşüm sonrasında ortaya bilgi çıkar.
- Geri besleme kontrolü: Proses sonunda ortaya çıkan bilginin, tekrar veri olarak prosese dahil edilmesi geri beslemedir. Geri besleme kontrolü, prosesin kontrolden çıkmaması açısından önemlidir.
- Tekrarlanabilir olma: Bir proses, aynı şekilde defalarca kendini tekrarlayabilir.
Kalite prosesleri konusunda farklı bilgiler almak amacı ile, kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş., yönetici ve çalışanlarına her zaman danışabilirsiniz.