ISO, Uluslararası Standartlar Organizasyonu isimli kuruluşu ifade eden bir kısaltmadır. Aynı zamanda bu kuruluşun geliştirdiği ve yayınladığı standartlar da ISO olarak adlandırılmaktadır.
Esas olarak ISO standartlarının amaçları şu şekildedir:
- Üretim süreçlerini ve üretim yöntemlerini sadeleştirmek
- Süreç ve tanımları benzer işletmeler için bir örnek hale getirmek
- Ürün ve hizmetlerin sınıf, tür ve benzer özelliklerini tanımlayarak birbirinden ayırdedilmesini sağlamak
- Bu özelliklerin karşılaştırılmasını mümkün kılmak için gerekli analiz ve kontrol yöntemlerini tespit etmek
Bu şekilde ISO standartlarının uygulanması sayesinde, biçim ve kalite sadeleşmiş olmakta ve mal ve hizmet üretimi kolaylaşmaktadır. Ürün ve hizmetlerde istenmeyen çeşitlilik en düşük seviyeye çekilmektedir. Ürün ve hizmetlerin karakteristik özelliklerini herkes aynı şekilde algılamaktadır. Tipik özelliklerin ölçme, test ve analiz edilmesi ile ilgili yöntemler tespit edilmiş olmaktadır.
Uluslararası Standartlar Organizasyonu Nasıl Kurulmuştur?
Uluslararası Standartlar Organizasyonu 1946 yılında kurulurken, hedefinde şu iki temel yaklaşım bulunuyordu:
- Uluslararası alanda ürün ve hizmet değişimini hızlandırmak
- Bilimsel, entellektüel, ekonomik ve teknolojik faaliyetler alanında işbirliğini geliştirmek
Bu hedeflere ulaşmak için de işletmelerin kaynaklarını en iyi şekilde kullanmalarını sağlamak üzere standartlar yaratmaya başlamıştır. Ancak standartlaştırma yanında zaman içinde, ölçüm, analiz, test, muayene ve değerlendirme kriterlerinin ve araç, gereç ve ekipmanların, malzemelerin ve parçaların sahip olması gereken özelliklerin ve bu özelliklerin tüketicilere sunulma şekillerinin de tespit edilmesi çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bütün bu faaliyetler gittikçe genişleyen şekilde Uluslararası Standartlar Organizasyonu’nun (ISO) çalışma alanına girmektedir.
İsviçre’nin Cenevre kentinde kurulan Uluslararası Standartlar Organizasyonu’nun üye sayısı kısa zamanda 160’ı bulmuştur.
Standartlaşma ihtiyacı aslında geçmişte tarih boyunca hep olmuştur. Osmanlı döneminde 1502 yılında çıkarılan Kanunname-i İhtisab-ı Bursa (Bursa Belediyesi Kanunu), dünyanın ilk standart yasası kabul edilmektedir. Örneğin bu yasada kadifelerin dokunması ile ilgili olarak dokunan kumaşların enleri ve tel sayıları sınıflandırılmıştır. Ayrıca yasa ile hayvan ürünleri, meyve ve sebze, tuz, ekmek, tarım ve tahıl ürünleri ve orman ürünleri ile ilgili fiyatlar ve kaliteleri için belli standartlar konulmuştur.
Ancak uluslararası alanda geçerliği olacak şekilde standartlaşma çalışmaları ilk olarak Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından başlatılmıştır denebilir.
Uluslararası Standartlar Organizasyonu’nun nasıl oluştuğu konusunda farklı bilgiler almak amacı ile, kuruluşumuz TÜRCERT Teknik Kontrol ve Belgelendirme A.Ş., yönetici ve çalışanlarına her zaman danışabilirsiniz.