Iedereen heeft recht op een leefbare en gezonde omgeving. Maar het is ook de plicht van mensen om de natuur te beschermen en het milieu gezond te houden. Desondanks doen en blijven mensen tijdens hun landbouwactiviteiten veel schade toebrengen aan de natuur om de voedingsmiddelen te produceren die ze nodig hebben. Volgens schattingen zal de wereldbevolking in 2050 9 miljard bedragen. Met de groei van de bevolking moet er steeds meer divers voedsel geproduceerd worden. Landbouwgebieden worden echter onbewust en onverantwoord gebruikt door overmatig gebruik van pesticiden, verkeerde irrigatie en bemesting en studies over genetisch gemodificeerd voedsel. In dat geval zijn nieuwe landbouwgebieden nodig. Dit leidt tot het gevaar van uitsterven van bossen en weilanden. Tussen 1990 en 2000 werd het tempo van vernietiging van bossen in de wereld berekend als 2,3 per duizend. Dit percentage stijgt tot 10,4 per duizend in Aziatische landen.
Als gevolg hiervan leidt dit door bevolkingsgroei veroorzaakte probleem tot een afname van het productieareaal per hoofd van de bevolking, waterschaarste en een groter tekort aan landbouwproducten.
Ook het onbewuste gebruik van chemicaliën in de landbouw vergroot het risico op deze situatie. Zo worden residuen aangetroffen in landbouwproducten en diervoeders, neemt chemische vervuiling in wateren toe, ervaren landarbeiders een overmatig contact met chemische stoffen, neemt microbiologische vervuiling toe en veroorzaakt klimaatverandering door het creëren van een broeikaseffect.
Door deze situatie op deze manier in stand te houden, bereiden mensen hun eigen ondergang voor zonder het zelf te beseffen. Het gebruik van chemische stoffen in de landbouwproductie kan immers niet volledig worden voorkomen. Maar het is in ieder geval met beperkingen onder controle te houden. Dankzij dit inzicht zijn goede landbouwpraktijken in de wereld in gang gezet.
Goede landbouwpraktijken in de wereld
Goede landbouw of juiste landbouw betekent betrouwbare en duurzame landbouw. Er zijn verschillende studies over dit onderwerp uitgevoerd door de Food and Agriculture Organization (FAO) in de VS en de European Retailers Association (Euro Retailer Producer Group, EUREP) in de landen van de Europese Unie.
De European Retailers Association, opgericht in 1997, startte onmiddellijk met de studies voor de Good Agricultural Practices (GAP)-standaard. Het publiceerde het EUREP-GAP-protocol in 1999 en legde eerst de principes van goede landbouwpraktijken in verse groenten en fruit uit. Tegenwoordig is de meest uitgebreide goede landbouwpraktijk het EUREP-GAP-protocol.
De European Retailers Association heeft bijna 80 procent van de totale markt voor verse groenten en fruit in de wereld in handen. Aangezien zeer grote markten, die lid zijn van de European Retailers Association, de voorkeur begonnen te geven aan landbouwproducten met EUREP-GAP-certificaat, begonnen andere wereldlanden het belang van goede landbouwpraktijken in te zien en door in 2002 nationale en regionale werkgroepen op te richten, werd de landbouwproductie in hun landen werd het EUREP-GAP-protocol ingevoerd en begonnen ze het vorm te geven. Tegenwoordig wordt het EUREP-GAP-certificaat uitgereikt in 80 landen over de hele wereld.
De EUREP-GAP-standaard ging uit van de basisprincipes van het voedselveiligheidssysteem en bepaalde de kritische controlepunten in alle productiefasen in het HACCP-gevarenanalyse- en kritieke controlepuntensysteem en zette de nalevingscriteria voor deze vastgestelde punten uiteen. Met andere woorden, EurepGAP is een geheel gecombineerd met GAP- en HACCP-principes.
De EUREP-GAP-standaard bestaat uit drie verschillende documenten:
• Algemeen reglement: Beschrijft de te volgen procedures bij het verkrijgen van het document.
• Controlepunten en nalevingscriteria: Beschrijft de te volgen methode bij het toepassen van goede landbouwpraktijken.
• Checklist: Het is een schriftelijke lijst met kritieke punten in alle productiestadia die fabrikanten en inspecteurs moeten volgen.
In de EUREP-GAP-standaard worden drie soorten kritieke beheerspunten bepaald:
• Kritieke verplichte criteria: Aan deze criteria moet volledig worden voldaan. Als niet aan deze criteria wordt voldaan, wordt het document verwijderd.
• Kritieke niet-verplichte criteria: aan ten minste 95 procent van deze criteria moet worden voldaan.
• Mogelijke criteria: Deze criteria zijn aanbevelingen.
Het voordeel van goede landbouwpraktijken
Goede landbouw betekent in het licht van bovenstaande uitleg een landbouwproductie die de gezondheid van mens en dier en de natuur niet schaadt. Het landbouwproductiemodel dat is gemaakt met als doel de natuurlijke hulpbronnen en het milieu te beschermen, de traceerbaarheid en duurzaamheid in de landbouw te waarborgen en, nog belangrijker, de voedselveiligheid te waarborgen, wordt goede landbouwpraktijken genoemd.
De voordelen die met goede landbouwpraktijken te behalen zijn, kunnen dan als volgt worden verklaard:
• Natuurlijke hulpbronnen beschermen en milieubewustzijn bevorderen
• Om lucht-, water- en bodemverontreiniging te voorkomen
• Om geplande productie te garanderen
• Het creëren van opslag- en recyclingmogelijkheden voor afval
• Zorgen voor het welzijn en de gezonde ontwikkeling van landbouwhuisdieren
• Geen verboden stoffen gebruiken bij productieactiviteiten
• Zorgen voor traceerbaarheid en duurzaamheid in de landbouw
• Zorgen voor voedselveiligheid
Kortom, met goede landbouwpraktijken wordt gestreefd naar een landbouwproductie die de natuur en de gezondheid van mens en dier niet schaadt.
Goede landbouwpraktijken in ons land
Bij de export van vanuit ons land te maken landbouwproducten zoeken grote internationale toeleveringsbedrijven, met name in de Europese Unie, naar het EurepGAP Certificaat. Daarnaast zijn consumenten in ons land bewuster geworden en eisen ze een veilige voedselproductie die de natuur beschermt en het milieu niet schaadt. In dit verband wordt, om voedselzekerheid te creëren en voedselveiligheidsproblemen op te lossen, een aantal beleidsmaatregelen ontwikkeld die economisch winstgevend en sociaal levensvatbaar zijn, de natuur niet schaden en zorgen voor duurzame ontwikkeling. Ook worden wettelijke regelingen getroffen ter voorkoming van natuurbelastende praktijken en voor duurzame landbouwproductie op de lange termijn.
In dit kader werd in 2004 de Regeling Goede Landbouwpraktijken uitgevaardigd volgens de EurepGAP-principes, rekening houdend met de omstandigheden in ons land.
Tegelijkertijd dienen bedrijven die produceren in overeenstemming met de voorwaarden van zowel deze verordening als de EurepGAP-standaard een aanvraag in bij een certificatie-instelling en het EurepGAP-certificaat aanvragen.
De EurepGAP-standaard stelt internationaal minimumeisen en is vrijwillig. De bovengenoemde verordening is een wettelijke regeling die in ons land is gepubliceerd en het is een verplichting om hieraan te voldoen. Het kan echter niet gezegd worden dat de fabrikanten in ons land nog volledig bij bewustzijn zijn. We bespreken nog steeds hoe hoog de prijs van op deze manier geproduceerde producten kan worden verkocht door naar traditionele producten te kijken. Om deze reden moeten, naast de verspreiding van goede landbouwpraktijken, consumenten en iedereen in de marketingketen op hetzelfde niveau van bewustzijn zijn.
Met een beter begrip en verspreiding van goede landbouwpraktijken zal de productie en export van groenten en fruit in ons land toenemen en zullen er betrouwbaardere producten worden aangeboden aan binnenlandse en buitenlandse markten. Bovendien wordt de weg vrijgemaakt voor de mensen van ons land om betrouwbare en gezonde producten te consumeren. Hoe verder we achterblijven bij deze praktijken, des te meer concurrentieproblemen zullen zich voordoen tegenover zowel de landen van de Europese Unie als de wereldlandbouw, en de productie en export van ons land zullen eronder lijden.
Met dit feit zijn de afgelopen jaren, met de steun van het ministerie van Voedsel, Landbouw en Veehouderij, zeer succesvolle resultaten op het gebied van goede landbouwpraktijken begonnen te behalen.
Goede landbouwpraktijken en de volgende normen zijn bij elkaar gehouden, zowel wat betreft de kwaliteit van de productie, de omgeving waarin de landbouwproductie plaatsvindt, als de gezondheid en het welzijn van de arbeiders in de productie:
• ISO 9001 Quality Management System-norm
• ISO 14001 milieumanagementsysteem standaard
• OHSAS 18001 Managementsysteem voor gezondheid en veiligheid op het werk
Met de certificeringsstudies over goede landbouwpraktijken, de producten geproduceerd in overeenstemming met de principes van goede landbouwpraktijken,
• Geproduceerd in overeenstemming met kwaliteitsvoorwaarden,
• Het bevat geen chemische, microbiologische en fysische residuen die schadelijk zijn voor de menselijke gezondheid,
• Tijdens de productie wordt het leefleven niet nadelig beïnvloed.
• Het wordt geproduceerd zonder het milieu te vervuilen en zonder de natuurlijke balans te verstoren, en
• Het vormt geen probleem in termen van de wettelijke voorschriften van de landen waar het wordt geconsumeerd.
is gegarandeerd.
onze organisatie TÜRCERT Technical Control and Certification Inc., goede landbouwpraktijken en certificeringsstudies staan klaar om te helpen bij elke aarzeling.